Kto kieruje zasobem nieruchomości w gminie?

W odniesieniu do obrotu pomiędzy Skarbem Państwa i gminą ustawodawca umożliwił również sprzedaż nieruchomości po obniżonej cenie, oddanie nieodpłatnie w użytkowanie wieczyste, a także zamianę bez obowiązku dopłat w przypadku różnicy wartości zamienianych nieruchomości. Odstąpienie w tym przypadku od cywilistycznej zasady ekwiwalentności świadczeń ma służyć realizacji interesu publicznego w najefektywniejszy sposób.

Państwowe i komunalne osoby prawne mogą się zrzec własności i użytkowania wieczystego nieruchomości, które przejmie odpowiednio Skarb Państwa i gmina, co umożliwia tym osobom prawnym wyzbycie się tych nieruchomości, które nie mogą być prawidłowo zagospodarowane, a jedynie zwiększają koszty działalności tych osób bez uzyskiwania wymiernych efektów gospodarczych.

Państwowe i komunalne jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej mają prawo do nabywania odpowiednio w imieniu i na rzecz Skarbu Państwa lub gminy nieruchomości w obrocie cywilnoprawnym, uzyskując do nabywanych nieruchomości prawo trwałego zarządu.

Z dniem 1 stycznia 1998 r. utworzony został z mocy prawa zasób nieruchomości Skarbu Państwa oraz gminny zasób nieruchomości. Zasobem gospodarują odpowiednio kierownik urzędu rejonowego i zarząd gminy. W skład zasobów wchodzą nieruchomości stanowiące własność Skarbu Państwa i gminy, które nie są obciążone prawem użytkowania wieczystego, użytkowania i trwałym zarządem. Zasób nieruchomości stanowi wyodrębnioną masę majątkową i utworzony został w celu utrzymania nieruchomości Skarbu Państwa i gminy, w danej chwili nie rozdysponowanych w sposób trwały w celu ich zagospodarowania. Zasoby nieruchomości mogą być powiększane za pomocą czynności zarówno cywilno jak i administracyjnoprawnych, a także poprzez darowizny, zrzeczenia się przez inne podmioty oraz w drodze spadkobrania.

W przypadku zasobu nieruchomości Skarbu Państwa jest on utworzony obok Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. W zasobie utworzonym na podstawie ustawy o gospodarce nieruchomościami nie ewidencjonuje się nieruchomości rolnych i leśnych, które podlegają włączeniu do zasobu własności rolnej.