Szczegółowe zasady stwierdzenia dotychczasowego prawa zarządu i użytkowania

Obowiązki te winny być wypełnione w terminie do 31 grudnia 1998 r. Również w tym okresie właściwe organy mogą ustalić terminy na zagospodarowanie nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste, jeżeli dotychczas nie ustalono takich terminów.

Szczególny tryb regulacji zastosowano w przypadku powstania użytkowania wieczystego z mocy prawa, na rzecz państwowych i komunalnych osób prawnych, zwanego uwłaszczeniem. Otóż, w nowej ustawie o gospodarce nieruchomościami potwierdzono dalszą możliwość stwierdzenia w drodze decyzji odpowiednio wojewody lub zarządu gminy na rzecz państwowych i komunalnych osób prawnych nabycia z mocy prawa z dniem 5 grudnia 1990 r. użytkowania wieczystego do nieruchomości znajdujących się dotychczas w zarządzie tych osób. Uwłaszczenie obejmuje także przedsiębiorstwa państwowe utworzone na podstawie zarządzeń Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej oraz państwowe instytucje kultury. Na szczególną uwagę zasługuje ko-nieczność umieszczenia w decyzji stwierdzającej uwłaszczenie państwowych i komunalnych osób prawnych (co wynika z rozporządzenia wykonawczego Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r.) rozstrzygnięcia o istnieniu w dniu 5 grudnia 1990 r. prawa zarządu, a także określenie ceny nieruchomości według stanu na dzień 5 grudnia 1990 r. i według wartości na dzień wydania decyzji uwłaszczeniowej.

Uwłaszczeniem na wniosek objęto spółdzielnie, związki spółdzielcze i inne osoby prawne, jeżeli w dniu 5 grudnia 1990 r. były użytkownikami gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub gminy. W tym przypadku uwłaszczenie stwierdzane jest zawarciem stosownej umowy o ustanowieniu prawa użytkowania wieczystego.

Szczegółowe zasady stwierdzenia dotychczasowego prawa zarządu i użytkowania oraz rodzaje dokumentów stwierdzających istnienie tych praw, a także zasady uznawania środków osób prawnych za środki tych osób oraz zabezpieczenie wierzytelności z tytułu nabycia własności budynków, urządzeń i lokali określone zostały w rozporządzeniu wykonawczym Rady Ministrów z dnia 10 lutego 1998 r.